لیفتراک، ماشینی است که در بسیاری از صنایع نقش مهمی ایفا می‌کند و وظیفه حمل و جابه‌جایی بار را دارد. در انبارها و کارخانه‌ها محصولات تولیدی را بین بخش‌های متفاوت توزیع می‌کند و در پروژه‌های ساختمانی تجهیزات و مصالح ساختمانی را به مکان موردنیاز منتقل می‌کند.
لیفتراک هم مانند هر ماشین دیگری به منبع سوخت یا انرژی احتیاج دارد تا از حداکثر توانش استفاده کند. این منبع سوخت معمولاً برق، بنزین، گازوئیل یا گاز است. سوخت گاز معمولاً از نوع پروپان یا LPG است. هرکدام از این سوخت‌ها مزایا و معایب خود را دارند که تاثیر زیادی روی بازده لیفتراک و پروژه دارند و محیط‌زیست را هم متأثر می‌کنند.
در این مقاله شما را با لیفتراک گازی آشنا می‌کنیم و مزایا و معایبش را بررسی می‌کنیم.
لیفتراک گازی چگونه کار می‌کند؟
موتور گازسوز
سیستم هیدرولیک
برای اینکه لیفتراک بازده بیشتری داشته باشد، باید بتواند یک بار سنگین را بلند و جابه‌جا کند. این کار توسط سیستم هیدرولیک انجام می‌شود. سیستم هیدرولیک لیفتراک از یک پمپ، تیوب‌ها و سیلندرها تشکیل شده است. پس‌ازاینکه مایع فشرده وارد سیستم می‌شود و پمپ فعال می‌شود، مایع را داخل تیوب‌ها و سیلندرها وارد می‌کند و پیستون‌ها را فشار می‌دهد که باعث حرکت بالابر لیفتراک می‌شود تا بار سنگین به‌راحتی برداشته شود. هنگامی‌که بالابرها به پایین آورده می‌شوند، این روند برعکس می‌شود و مایع هیدرولیک از سیلندرها خارج می‌شود و به پمپ باز می‌گردد.
سیستم فرمان
استفاده از لیفتراک گازی در انبارها که فضای محدودی دارند بسیار متداول است. سیستم چرخ لیفتراک گازی طوری طراحی شده است که بتواند در فضای محدود به‌راحتی حرکت کند و مانور دهد. مانند خودروها، مسیر حرکت توسط فرمان کنترل می‌شود اما فرمان لیفتراک فقط از چرخ‌های عقب برای حرکت و تغییر مسیر استفاده می‌کند. هنگامی‌که فرمان به سمت راست می‌چرخد، چرخ‌های عقب به سمت چپ می‌چرخند. این چرخش معکوس به لیفتراک اجازه می‌دهد تا به‌سرعت بچرخد و شعاع چرخش کوچکی داشته باشد.
مزایای لیفتراک گازی
لیفتراک گازی مدت زیادی است که محبوب شده است برای اینکه قیمت مناسب‌تری دارد.
این لیفتراک هم برای فضای باز و هم برای محیط داخلی مناسب است و می‌تواند بی‌وقفه کار کند.
قطعات موتور لیفتراک گازی با قیمت مناسب در دسترس هستند.
لیفتراک گازی کامپکت قدرت مانور بیشتری نسبت به لیفتراک دیزلی طراحی شده برای فضای باز دارد برای اینکه در مقایسه با قطر لاستیک‌های لیفتراک دیزلی و ارتفاع بالایش، لاستیک‌های کوشنی یا لاستیک‌های توپر با شعاع کوچک‌تر دارد.
لیفتراک گازی سروصدای کمتری دارد که برای گوش راننده مناسب‌تر است.
گاز خروجی لیفتراک گازی نسبت به دیزلی کمتر است. مبدل کاتالیزوری اگزوز، عملکرد مؤثرتری در موتور احتراق جرقه‌ای گازی نسبت به موتور احتراق فشرده دیزلی دارد.
ویژگی‌های عملکردی لیفتراک گازی معمولاً نسبت به لیفتراک‌های دیزلی و برقی برتری دارد.
سرعت حرکت، شتاب و سرعت بالابر لیفتراک گازی معمولاً رقبای دیزلی و الکتریکی را شکست می‌دهد برای اینکه ضریب قدرت باتری به وزن بهتر است و موتور واکنش‌گراتر است.
وزن لیفتراک گازی معمولاً سبک‌تر از مشابه برقی و دیزلی است.
میزان لرزش صندلی اپراتور کمتر از لیفتراک دیزلی اما بیشتر از لیفتراک برقی است.
امنیت لیفتراک گازی بیشتر از لیفتراک دیزلی است.
زمان موردنیاز برای سوخت‌گیری لیفتراک گازی پروپانی در مقایسه با لیفتراک برقی کمتر است. فقط ٥ دقیقه زمان نیاز است تا سیلندر گاز را عوض کنید درحالی‌که یک لیفتراک برقی ممکن است تا ٨ ساعت زمان برای شارژ نیاز داشته باشد.
سوخت گاز، لیفتراک را قادر می‌کند که با ١٠٠% توان کار کند که بازده را مخصوصاً در پروژه‌های فضای بازی که سرعت بیشتری نیاز دارند، افزایش می‌دهد.
موتورهای گازی ٢ برابر بیشتر از موتورهای دیزلی عمر می‌کنند.
یک کپسول ١٦ کیلویی گاز پروپان می‌تواند ٨ ساعت زمان کاری برای یک لیفتراک معمولی تأمین کند که در مقایسه با لیفتراک برقی بهتر است.
هزینه سوخت گاز کمتر از هزینه برق است. البته در نگاه اول شاید تفاوت چندان نباشد اما اگر طول عمر کاری لیفتراک را در نظر بگیرید، مجموع هزینه بالا می‌رود!
لیفتراک گازی تجهیزات جانبی نیاز ندارد درحالی‌که هزینه اضافه لیفتراک برقی به هزینه‌های سربار شارژ باتری مانند نصب شارژر و تعویض باتری مربوط است.
لیفتراک گازی قابلیت خاموش کردن اتوماتیک دارد که جریان سوخت را در زمان تصادف قطع می‌کند. همه قطعات لیفتراک گازی مانند کپسول گاز و کاربراتور باید استاندارد امنیتی تعیین‌شده‌ای داشته باشند.
گاز پروپان یک سوخت نسبتاً پاک است. تحقیقات نشان داده که لیفتراک گازی که تعمیر و نگهداری مناسبی دارد به‌مراتب دی‌اکسید کربن، اکسید نیتروژن، هیدروکربن و کلاً دود کمتری در مقایسه با لیفتراک دیزلی تولید می‌کند.
لیفتراک گازی سوخت خود را در یک سیستم فشرده و بسته حمل می‌کند که احتمال نشتی یا تبخیر به فضا را حذف می‌کند.
لیفتراک گازی بیشترین بازده انرژی را دارد. گاز پروپان ضریب بازده ٩٠% دارد درحالی‌که گاز طبیعی ٨٧%، دیزل ٨٥% و بنزین ٨٢% بازده ارائه می‌دهند.
ازآنجایی‌که سوخت گاز قابل‌حمل‌ترین گزینه سوخت لیفتراک است، سیلندر گاز می‌تواند در مکان کسب‌وکار شما انبار شود.
معایب لیفتراک گازی
باوجودی که لیفتراک گازی ارزان‌تر است اما تعمیر و نگهداری‌اش از همه لیفتراک‌ها بیشتر است و مانند لیفتراک دیزلی باید مراقبت‌های زمستانی داشته باشد و ضد یخ استفاده کند.
معمولاً نمایشگر سطح سوخت ندارد تا اپراتور میزان باقی‌مانده گاز را بخواند و اگر هم نمایشگری وجود داشته باشد روی منبع گاز است و روی داشبورد لیفتراک گازی نیست! در نتیجه بدون اخطار سوختش تمام می‌شود که ممکن است از منبع تأمین سوخت فاصله زیادی داشته باشید! سوئیچ‌های فشار که نمایانگر خالی بودن منبع گاز هستند فقط یک اخطار ٥ تا ٢٠ ثانیه‌ای می‌دهند اما در لیفتراک‌های بزرگ‌تر که ٢ مخزن گاز دارند این مشکل رفع می‌شود.
مانند لیفتراک دیزلی، احتمال نشتی سوخت دارد و در نتیجه شاید برای برخی پروژه‌های داخلی و فضای بسته مانند صنایع دارویی و غذایی قابل‌استفاده نباشد. اگر جریان هوا مناسب نباشد، دود اگزوز یک لایه هیدروکربن روی سطوح اطراف به‌جا می‌گذارد.
لیفتراک گازی مانند دیزلی نیاز به مهارت بیشتری از طرف اپراتور دارد برای اینکه استفاده از پدال کلاچ هنگام بار زدن برای کنترل سرعت حرکت بالابر ضروری است.
ازآنجایی‌که موتورگازی حتی در صورت عدم تعمیر و نگهداری کافی هم کار می‌کند، معمولاً بی‌نقص در نظر گرفته می‌شود که باعث استفاده بیش‌ازاندازه و خسارت می‌شود.
نکات ایمنی در مورد سوخت گاز
باوجودی که LPG سوخت امنی برای لیفتراک است؛ اما نکات ایمنی همیشه باید رعایت شوند تا صدمات جانی برای کارکنان وجود نداشته باشد.
گاز از هوا سنگین‌تر است و در لایه پایینی محیط قرار می‌گیرد که اگر جریان هوا وجود نداشته باشد، در مجاورت منبع آتش یا جرقه منفجر می‌شود.
فقط کارکنان آموزش دیده و مجاز می‌توانند سیلندر گاز را تعویض کنند.
خلاصه
لیفتراک گازی باوجودی که با سوخت فسیلی کار می‌کند که گازهای مخرب محیط‌زیستی دارند؛ اما در مقایسه با سایر سوخت‌های فسیلی، دود خروجی کمتری دارد و سوخت پاک‌تری محسوب می‌شود.
مزایای لیفتراک گازی
زمان سوخت‌گیری کوتاه‌تر
قیمت مقرون‌به‌صرفه‌تر
امنیت بالاتر
دود اگزوز کمتر
انعطاف‌پذیری بیشتر
معایب لیفتراک گازی
هزینه تعمیر و نگهداری بیشتر
نیاز به مهارت رانندگی بیشتر
عدم وجود نمایشگر سوخت
احتمال نشتی گاز
